81 موسسه ایرانی در میان برترین های رتبه بندی جهانی دانشگاه ها

به گزارش تیرداد نیوز - دانشگاه صنعتی شریف در جایگاه نخست ملی و 301 تا 350 جهان جای گرفته است.  جایگاه چهار مؤسسۀ ایرانی نیز با عنوان «reporter» گزارش شده است. مؤسسه‌هایی که رتبة جهانی آنها «reporter» است، آنهایی هستند که داده‌های خود را به «مؤسسة آموزش عالی تایمز» داده‌اند، ولی کمینة لازم برای به دست آوردن رتبة جهانی را نداشته‌اند.

در ویرایش 2025 نظام رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌های «مؤسسۀ آموزش عالی تایمز»، روی هم، نام بیش از دو هزار مؤسسه از 115 کشور جهان در فهرست پایانی آمده است. در ویرایش پیشین این نظام رتبه‌بندی 73 مؤسسه از ایران در میان مؤسسه‌های برتر جهان (نزدیک به 1950 مؤسسه) جای گرفته بودند. در نمودار یک، روند سالانۀ شمار مؤسسه‌های ایرانی دارای جایگاه در این نظام رتبه‌بندی گزارش شده است.

رتبه‌بندی جهانی آموزش عالی «تایمز»، مؤسسه‌های پیشرو جهان را در پنج زمینۀ آموزش، چشم‌انداز جهانی، فضای پژوهشی، کیفیت پژوهش، و صنعت؛ بر پایۀ 18 سنجۀ کمی ارزیابی می‌کند. در حالی که این نظام رتبه‌بندی تا سال گذشته از 13 سنجۀ کمی برای ارزیابی بهره می‌برد، از ویرایش 2024، 18 سنجۀ کمی به کار گرفته شدند. کلیدی‌ترین تغییر در شاخص کیفیت پژوهش رخ داد. این شاخص که تا ویرایش 2023 با عنوان «استنادها» مطرح بود و 30 درصد امتیاز را به خود اختصاص می‌داد و سرانۀ استناد به هر عضو هیئت علمی در یک مؤسسه را محاسبه می‌کرد، از ویرایش 2024 به بعد به «کیفیت پژوهش» تغییر نام داد و امتیاز سرانۀ استناد را به 15 درصد از کل ارزیابی کاهش داد. ماندۀ امتیاز این شاخص (یعنی 15 درصد دیگر) به سه سنجۀ توان پژوهشی، برتری پژوهشی، و نفوذ پژوهشی داده شد. در جدول یک، رتبه‌های ملی و جهانی مؤسسه‌های ایرانی و در جدول دو، امتیاز آنها در سنجه‌های گوناگون آمده‌اند. مؤسسه‌هایی که رتبة جهانی آنها «reporter» است، آنهایی هستند که داده‌های خود را به «مؤسسة آموزش عالی تایمز» داده‌اند، ولی کمینة لازم برای به دست آوردن رتبة جهانی را نداشته‌اند.

بر پایۀ ویرایش 2025 میلادی نظام رتبه‌بندی «مؤسسة آموزش عالی تایمز»، «University of Oxford» پیشگام در جهان است و «Massachusetts Institute of Technology»، «Harvard University»، «Princeton University»، «University of Cambridge»، «Stanford University»، «California Institute of Technology»، «University of California, Berkeley»، «Imperial College London»، و «Yale University» در جایگاه دوم تا دهم هستند.

از دیدگاه فراوانی مؤسسه‌های کشورهای گوناگون در این نظام رتبه‌بندی، ایران در جایگاه هفتم جهان جای گرفته است. در جدول سه، فراوانی مؤسسه‌های بیست کشور برتر جهان با بیشترین شمار مؤسسه در این نظام رتبه‌بندی گزارش شده است. در این جدول، شمار مؤسسه‌های این بیست کشور نیز در میان 500 و 1000 مؤسسة برتر نیز گزارش شده است.