آرامش معنادار بورس در طوفان بازار دلار و سکه

تیرداد نیوز - هفته معاملاتی منتهی به ۱۱بهمن در حالی در روز گذشته به اتمام رسید ‌که بورس امروز تهران به‌رغم نوسانات قابل‌توجهی که در بازارهای موازی وجود داشت، افت و خیز چندانی را در کلیت خود تجربه نکرد. دیدگاه‌های مختلفی پیرامون سناریوهای آتی بازار وجود دارد که هریک از جنبه‌های گوناگون قابل‌واکاوی و بررسی است. دلار در بازار آزاد در هفته‌های اخیر افزایش قیمت داشته‌است و این موضوع در حالی رقم‌خورده که بورس امروز تهران از مطابقت خود با این تغییرات عاجز بوده‌است. همین موضوع موجبات شکل‌گیری دیدگاه‌های مختلف را در بازار فراهم کرده‌است.

در جریان معاملات بورس امروز تهران، هر سه نماگر اصلی بازار سهام با کاهش ارتفاع همراه شدند. در روزی که گذشت، نماگر اصلی بازار سهام با افت ۰.۱۴‌درصدی همراه شد. شاخص هم‌وزن نیز ۰.۲۳‌درصدکاهش یافت و نهایتا شاخص‌کل فرابورس نیز ۰.۲۸‌درصد از ارتفاع خود را از دست داد. همچنین در جریان معاملات بورس امروز تهران، ‌۱۵۴‌میلیارد‌ تومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام خارج شد و ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود، رقم ۴‌هزار و ۳۷۷‌میلیارد‌تومان را ثبت کرد.

در هفته‌ای که گذشت، شاخص‌ بورس امروز تهران با کاهش ۰.۷۶‌درصدی همراه شد. نماگر هم‌وزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نمادهای معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب‌تری نمایش می‌دهد، رشد ۰.۶۵‌درصدی را در مقیاس هفتگی تجربه کرد. در فرابورس نیز شاخص اصلی این بازار، ۰.۵۴‌درصد رشد در مقیاس هفتگی را به‌ثبت رساند. همان‌طور که از اعداد و ارقام پیداست، نماگرهای سهامی در هفته گذشته، نوسان خاص یا چشمگیری را در کلیت خود تجربه نکردند که در ادامه به شرح مبسوط دلایل این قضیه پرداخته خواهد شد.

با توجه به افزایش قیمت دلار در بازار آزاد، دیدگاهی در تالار شیشه‌ای وجود دارد که بازار سهام نیز دیر یا زود حرکت خود را آغاز خواهد کرد و بنابراین این گروه از افراد در تالار شیشه‌ای یا اقدام به عرضه سهام تحت‌تملک خود نمی‌کنند و حتی در صورت داشتن نقدینگی در سمت خرید قرار می‌گیرند. علاوه‌بر افزایش قیمت دلار در بازار آزاد، این گروه اعتقاد دارند که ارزش دلاری بازار سهام در کف یک سال‌اخیر خود قرارگرفته‌است و نسبت قیمت به سود گذشته‌نگر نیز با افت قیمت‌ها در این مدت، در محدوده مناسبی قرار دارد، بنابراین دیر یا زود بازار سهام در مسیر صعودی قرار خواهد گرفت، در مقابل این جریان خوش‌بین در تالار شیشه‌ای نیز گروهی قرار دارند که نوع نگاه آنها با گروه مذکور تفاوت ۱۸۰ درجه‌ای دارد.

طرفداران این نگاه معتقدند که بازار سهام در معرض انواع و اقسام ریسک‌ها قرارگرفته‌است و افزون بر ریسک قانون‌گذاری که همواره از ناحیه سیاستگذار، اکوسیستم تالار شیشه‌ای را در تنگنا قرار داده، بازار از ناحیه ریسک‌های سیستماتیک و ژئوپلیتیک نیز تهدید می‌شود و طبیعتا در چنین شرایطی میل به خرید سهام در کلیت بازار در نازل‌ترین حد ممکن قرار می‌گیرد و دلیل اوضاع و احوال آشفته‌ای که اخیرا در بازار سهام حکمفرماست، همین عوامل است. نمی‌توان هیچ‌یک از دیدگاه‌های فوق‌الذکر را به‌طور کامل رد یا تایید کرد، اما می‌توان با بررسی برخی شواهد و قرائن و تجمیع دو دیدگاه یادشده، به‌درستی یا نادرستی تقریبی دیدگاه‌های مذکور پی برد. واقعیت امر این است که به دلیل ریسک‌هایی که در بالاتر ذکر شد، جریان پول در شرایط کنونی اقتصاد ایران ترجیح می‌دهد تا روانه بازارهایی شود که کنترل کمتری بر روی آن وجود دارد، بنابراین شاهد این امر هستیم که در هفته‌های اخیر، جریان نقدینگی راهی بازار طلا و سکه و سایر بازارهای دارایی می‌شود و بازار سهام، جزو آخرین اولویت‌های صاحبان نقدینگی است.

البته شایان ذکر است که این بازارها نیز از تعدی به جریان طبیعی خود مصون نمانده‌اند و اخیرا دامنه‌نوسان سکه‌های بورسی به مثبت و منفی یک‌درصد محدود شد تا از این طریق از افزایش قیمت‌ها ممانعت به‌عمل آید، حال آنکه منشأ مشکل در جای دیگری است، متاسفانه سیاست‌های محدودکننده این‌چنینی، در حکم شکستن دماسنج و تب‌سنج برای از بین بردن تب بیمار است، حال آنکه بهتر است برای از بین بردن تب بیمار، داروهای مختص آن را تجویز کرد، نه اینکه مقیاسی که تب بیمار را نشان می‌دهد را از بین برد. قصه پرغصه و داستان اندوهگین اقتصاد ایران نیز چنین است و وقتی سرمایه‌گذار شاهد دخالت در مکانیزم طبیعی بازارهاست، طبیعتا نهایت سعی و کوشش خود را در این جهت سازماندهی خواهد کرد که راهی بازاری شود که کمترین کنترل و دخالت در آن وجود دارد و متاسفانه بورس تهران یکی از بازارهایی است که به‌راحتی و با راهکارهای مختلف می‌توان روند کلی آن را تحت‌تاثیر قرار داد و به همین دلیل سرمایه‌ها با توجه به بی‌اعتمادی موجود و آسان بودن دخالت در مکانیزم طبیعی آن، به سختی آن را به‌عنوان بازار هدف برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند.