همدلی چیست

تیرداد نیوز - همدلی مقوله ای است که هم بصورت فطری در انسان نهفته است و هم قابل دریافت و یادگیری بصورت اکتسابی است، حتی در این دنیای پر از تفاوت ها هم می توانیم همدلانه تر رفتار کنیم فقط کافی است بخواهیم و مفهوم همدلی را برای خود به درستی معنا کنیم و سعی در به فعل در آوردن آن داشته باشیم.

درمجموع واژه همدلی به معنای به اشتراک گذاشتن احساسات با دیگری و جای دیگری حس و لمس کردن واقعیات است و یکی از صفات ارزشمند انسانیت می باشد.اگر ما قانون طلایی روابط را در نظر بگیریم باید شکلی با دیگران رفتار کنیم که می خواهیم با ما رفتار شود، دقیقا اینگونه است وقتی صحبت از همدلی می شود تصور عوام یعنی کنار هم بودن و تنها نگذاشتن یکدیگر و در حق هم کارهای خوب انجام دادن.در صورتیکه یکی از روانشناسان پیشرو در این زمینه می گوید : " همدلی فرایندی است که از طریق آن احساسات دیگران را درک و تجربه می کنیم و این فرایند می تواند ما را با رفتاری همراه با ملاحظه کاری به سوی دیگران هدایت کند.در واقع بهترین کار خوبی که در این مقوله باید در حق دیگری انجام دهیم همان درک کردن است ." اگر قانون طلایی روابط را رعایت کنیم باید همدلی را اینگونه تعریف کنیم که آنچه به خود می پسندیم را باید برای دیگری نیز بپسندیم ولی این موضوع مستلزم این است که دیگری چه چیزی را می پسندد؟ مثلا اگر من از میوه ها سیب را دوست دارم آیا باید به شما هم سیب بدهم ؟ اینجا شاید سیب میوه دلخواه دیگری نباشد و در واقع با علم بر اینکه دیگری چه چیزی را جای سیب می پسندد آن را باید جایگزین کنیم.

همدلی چیست

این همدلی بالغانه و بدور از تعصبات فکری است.اهمیت دادن به دیگران از قوانین شماره یک دنیای ارتباطات انسانی است.بنابر این در یک رابطه لذت بخش و سلامت اهمیت دادن به دیگری از زیر شاخه های احترام معنا می شود که اصل اولیه شکل گیری یک رابطه صحیح است.با پیاده کردن همدلی در تعاملات، انسان ها نه تنها حس خوبی را تجربه می کنند بلکه خود را در حاشیه ی امن زندگی پیدا می کنند که این امنیت و دیده شدن از نشانه های بارز اشتیاق و شوق یک ارتباط مثبت است.به زبان علمی تر همدلی به شکلی که ما ان را می شناسیم مجموعه ای پیچیده از فعالیتهای مغز است که یکباره با هم وارد عمل می شوند تا کنش ها و رفتارهای طرف مقابل را تجربه و تفسیر کنند.باید توجه داشت که این مقوله به این معنا نیست که اگر به جای دیگری بودید چگونه احساس می کردید بلکه تلاش برای درک و شناخت چگونگی احساسات آن فرد و جای دیگری قرار گرفتن است.تفاوت میان فکرکردن به جای خودتان در موقعیت دیگری و فکرکردن به جای دیگری در موقعیت های دیگر ساده است اما در عمق خود بسیار پیچیده و ظریف است و نیازمند ذهنی هوشمند و دقیق است.با فهم درست این مقوله و پیاده کردن ان در خیلی از شرایط بسیاری از مشکلات و سوء تفاهم های ارتباطی پوشش داده می شود. اگر یاد بگیریم در خیلی از شرایط و موقعیت ها ما هم خود را جای دیگری بگذاریم و سعی کنیم مسائل را از منظر دید و موقعیت دیگری ببینیم زندگی شاید جای آرام تری برای زیستن شود.

کودکی فصلی است که اجرهای سازنده خیلی از مقوله ها در نهاد و ضمیر ما جاسازی می شود این مقوله هم همانند دیگر مقوله های خوب و بد در کودکی قرار می گیرد و در نهاد انسان پایه ریزی می شود.انسان ها از طریق یادگیری از دیگران همدلی را در خود می پرورانند، تماشای اینکه چگونه بزرگترها با هم تعامل دارند می تواند الگویی برای همدلی و جهت دهی ما برای تصور کردن احساسات دیگران باشد، برای مثال وقتی بچه ای با دوستش دعوا می کند و کتک می خورد در خیلی از مواقع والدین به خردسال می گویند اگر دوستت با تو این کار را می کرد، چه حسی داشتی ؟ این آموزش ساده می تواند به کودک یاد بدهد که جای دیگران بودند چه حسی دارد.انسان ها تقلید کننده های طبیعی هستند بعضی از روانشناسان این ویژگی را آیئنه سانی می نامند و این مقوله یکی از مهارت های مهم برای بقا است، نوزاد تازه متولد شده نیز تقلید را می دانند و جالب اینجا است که این شیوه در غریزه ما نهفته شده است. به خمیازه کشیدن خود درست زمانی که کسی در مقابل تان خمیازه می کشد دقت کنید . یا اینکه به لبخند زدن غریبه ای توجه کنید، درست است می بینید بی هیچ علتی در حال لبخند زدن یا خمیازه کشیدن هستید.

در جایی دیگر تقلید می تواند زندگی ها را نجات دهد اگر کسی در محلی که شما هستید جیغ بکشد ، شما هوشیارتر می شوید و حتی بنا به منطق خود از کار او پیروی هم می کنید و اگر واکنش وی منطقی باشد احتمال دارد حتی با او فرار هم بکنید. اگر این جیغ ها عکس العمل رفتار آن فرد نسبت به آتشی باشد که در قسمت دیگر ساختمان شعله ور است. تقلید از ان فرد باعث می شود جانتان در امان بماند.

مفهوم همدلی

توانایی آیینه سانی پایه های روانشناختی همدلی را تشکیل می دهد که مقدمه ای برای شروع همدلی و خود را جای دیگری حس کردن است شنیدن جیغ و دیدن فرار دیگری اولین جرقه های هوشیاری را در حوادث پیرامون فرد مقابل در ما بیدار می کنند. .در واقع تقلید خوب، مفید سازنده است و یکی از زیر شاخه های ایجاد همدلی است که ما با دیگری برای انجام عملی همگام شویم. اما لازم است که تکنیک های همدلی را بدانیم به عبارتی جای دیگری بودن می طلبد که ما با کفش های دیگری راه برویم، همین موضوع ما را قادر می سازد تا تجربیات دیگران را حس و درک کنیم پس تعادل ایجاد کردن میان آنچه احساس و درک ما است و آنچه احساس و درک دیگری است کار بس دشواری است و لازمه آن مرتبط شدن با دیگران بدون درگیر شدن در احساسات و تجربیات آنان است.

پردازش عواطف، به شیوه یکسان اصلا کار اسانی نیست.در همدلی ما شریک عواطف دیگری می شویم تا جایی که در احساسات و عواطف آنان غرق نشویم و یا به حاشیه رانده نشویم، اینها مهارت های قابل یادگیری هستند که برای رشد کامل همواره ما نیازمند به اگاهی و تمرین و زمان بیشتری هستیم، این مهارت ها به ما کمک می کنند که همدلی بین فردی یا تجربیات بین افراد را بدرستی درک کنیم و درمانگر بی نسخه یکدیگر باشیم.در واقع همدلی واژه فراموش شده دنیای ارتباطات امروز است که به علت حضور سرعت و تکنولوژی کمرنگ شده است این مقوله از ارزشهای بارز و فاکتورهای خطیر انسانیت است و پیاده سازی آن در هر رابطه ای، باعث فرجامی خوش است.

حتی اگر آن رابطه سرانجام ممتدی نداشته باشد . مقوله های بارز انسانیت در عصر ارتباطات جای کمی را برای ابراز وجود دارند چون بنا به حضور ابزار مجازی جایی برای ابزار همدردی درست نمی ماند و کم داشتن این مقوله های ارزشمند ارتباطی، روابط را به سردی و انسانها را به فرسودگی ، همراه با روحی خسته سوق می دهد .کم داشتن این مقوله یکی از مضرات روابط عاطفی بین زوجین یا هر رابطه دیگری است که باید بدانیم هر گاه واکنش طرف مقابلمان برایمان گران و سنگین آمد تکنیک همدلی زندگی را برایمان خوشایندتر می کند و درخیلی از مواقع خطاها را می کاهد و التهاب ارتباط را ، به صفر می رسد مگر آنکه واکنش آنقدر غیر منصفانه باشد که جایی برای همدلی نماند.
به امید لحظه ای که در زمان درست بهترین تصمیم و واکنش را انجام دهیم.

مهرنوش خالدی کارشناس امورخانواده